Εκδήλωση παρουσίασης της μελέτης του Καθηγητή Ανδρέα Θεοφάνους
Τις κατευθυντήριες γραμμές επίλυσης του Κυπριακού μέσω μιας εξελικτικής διαδικασίας, η οποία θα οδηγεί σε ένα κανονικό κράτος, χωρίς ξένους στρατούς και επεμβατικά δικαιώματα, ανέπτυξε ενώπιον πολιτικών, διπλωματών, φοιτητών και δημοσιογράφων ο Καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους. Η εκδήλωση παρουσίασης στην αγγλική του Κειμένου Πολιτικής του Ανδρέα Θεοφάνους «Η πρόταση για ένα κανονικό κράτος, το Κυπριακό μετά την άτυπη πενταμερή», πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας από το Kυπριακό Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων, σε συνεργασία με το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Διεθνών Σχέσεων και Σπουδών Ανατολικής Μεσογείου του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και το Cyprus Forum.
Ο Ανδρέας Θεοφάνους τόνισε την ανάγκη η ελληνοκυπριακή πλευρά να προβληματισθεί σοβαρά για μια νέα προσέγγιση καθώς η υφιστάμενη πολιτική, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, έχει αποτύχει. Επανέλαβε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να διαμορφώσει σαφή και συγκεκριμένη πολιτική για την επόμενη μέρα, τόσο στο πεδίο προάσπισής της όσο και στη διαχείριση του προβλήματος. Υπέδειξε επίσης ότι ενώ όλα αυτά τα χρόνια συζητούμε για λύση ομοσπονδίας, δεν υπήρχε μεταξύ των Ελληνοκυπρίων επαρκής κατανόηση της φιλοσοφίας των ομοσπονδιακών πολιτευμάτων καθώς και των διαφορετικών προσεγγίσεων.
Ο ομιλητής ανέπτυξε τη θέση του για την υιοθέτηση εξελικτικής διαδικασίας, η οποία θα συνδυάζει και πακέτο Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης όπως η συνεκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων με ταυτόχρονη οριοθέτηση της ΑΟΖ Κυπριακής Δημοκρατίας και Τουρκίας. Προτείνει επίσης τη μετατροπή των κατεχόμενων περιοχών σε Περιφέρεια/Region υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση με εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου παράλληλα με την συμμόρφωση της Τουρκίας στις υποχρεώσεις της, όπως είναι η επιστροφή των νόμιμων κατοίκων ή/και δικαιούχων της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση και η σταδιακή επιστροφή εδαφών υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση. Άξονας της πρότασης του Καθ. Θεοφάνους είναι η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι η διάλυσή της, γι’ αυτό και υποστηρίζει ότι η λύση θα πρέπει να βασίζεται στο Σύνταγμα του 1960, το οποίο να τροποποιηθεί και να περιλαμβάνει στοιχεία ενός ενοποιητικού (integrationalist) ομοσπονδιακού μοντέλου. Τέλος ο Ανδρέας Θεοφάνους προτείνει τη λειτουργία του αεροδρομίου Τύμπου και του λιμανιού της Αμμοχώστου υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και της ΕΕ, με τρόπο που δεν θα επηρεάζεται αρνητικά το νομικό καθεστώς της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ εισηγείται όπως στις επόμενες Ευρωεκλογές η ΕΕ προσφέρει δύο επιπρόσθετες έδρες στην Κύπρο, τις οποίες θα διεκδικήσουν Τουρκοκύπριοι, οι οποίοι θα διαβιούν στην υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση περιφέρεια αλλά θα προέρχονται από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ο τέως Υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης εξέφρασε τη θετική του άποψη για τις προτάσεις Θεοφάνους περί εξελικτικής λύσης τις οποίες χαρακτήρισε, μεταξύ άλλων, ως επίκαιρες. Επίσης έκανε λόγο για εισηγήσεις στις οποίες θα πρέπει να υπολογιστεί το κόστος έναντι του οφέλους. Είπε ότι ορισμένες από τις εισηγήσεις, όπως για παράδειγμα η λειτουργία του αεροδρομίου Τύμπου και του λιμανιού της Αμμοχώστου υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και της ΕΕ, κατατέθηκαν ήδη από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αλλά έχουν απορριφθεί από την τουρκοκυπριακή πλευρά. Ο κ. Κασουλίδης αναφέρθηκε ειδικότερα στο θέμα της Αμμοχώστου, τονίζοντας ότι θα πρέπει πάση θυσία να εργαστούμε για να αποτρέψουμε τον εποικισμό της. Αναφέρθηκε στην ανάγκη να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη του διεθνούς παράγοντα ενώ για το θέμα των υδρογονανθράκων σημείωσε χαρακτηριστικά ότι θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και να μην έχουμε υπερβολικές προσδοκίες.
Σχόλια επί της πρότασης Θεοφάνους κατέθεσε ο Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Διακυβέρνησης της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Δρ Μιχάλης Κοντός, ο οποίος αναφέρθηκε εκτενώς στον ρόλο που διαδραματίζουν τα διάφορα στερεότυπα στην αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων, ενώ εξήρε την εμπειρία, τη γνώση και την αναλυτική ικανότητα του συγγραφέα. Αναφέρθηκε και ο ίδιος στο ισοζύγιο κόστους και οφέλους από την υιοθέτηση ορισμένων από των προτάσεων του Καθηγητή Θεοφάνους, ο οποίος, είπε, καταθέτει προτάσεις έξω από το κουτί με γνώμονα τον ορθολογισμό, χωρίς να επηρεάζεται από τις προσωπικές του πεποιθήσεις στον τρόπο με τον οποίο αντικρίζει το Κυπριακό.
Εισαγωγικό χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε η Πρόεδρος του Δ.Σ. της οργάνωσης Οξυγόνο, Γεωργία Αθανασίου, ενώ το συντονισμό έκανε η ανώτερη επιστημονική συνεργάτιδα του Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου.